Meijbooms Kanarieboekje

Mijn onderzoek naar het leven en werken van Frederike Meijboom vordert gestaag. Natuurlijk is het jammer dat de archieven en bibliotheken al maanden gesloten zijn zodat de primaire bronnen niet te raadplegen zijn. Gelukkig blijft er nog genoeg over om uit te zoeken. Zoals dit.

Wat een verrassing

Als je 100 jaar bent geworden zoals zuster Meijboom en zo’n bewogen leven hebt geleefd, ligt er altijd wel ergens een verrassing op de loer. Zo’n verrassing heb ik bij toeval gevonden. Tijdens mijn onderzoek naar wat Frederike Meijboom allemaal zélf aan boeken heeft gepubliceerd, – en dat is nogal wat- , stuitte ik op een boek met de titel: “Moeder worden”, geschreven door zuster F. Meyboom. Verder stond er geen jaar of plaats van uitgave bij, wat verder zoeken nogal lastig maakt. Gelukkig is daar de tweedehands online boekhandel waar je vaak behoorlijk ver mee komt. Na veel zoekwerk heb ik het boek gevonden en uiteraard meteen aangeschaft. Wat een feest toen het goed verpakte kleinood onlangs in de bus rolde. Maar het was wel een heel klein pakje….

Kanarieboekje no. 191

“Moeder worden” door zuster F. Meyboom bleek geen boek te zijn, maar een piepklein boekje, een zogenaamd Kanarieboekje. Het zwart-gele boekje meet 12.5 cm bij 8.5 cm en bevat 64 paginaatjes. Het betreft nummer 191 in een reeks van 261. Speurwerk naar wat precies Kanarieboekjes zijn, maakte me al gauw duidelijk dat deze boekjes inmiddels ware collectors items zijn. Wat zijn precies Kanarieboekjes? In 1933 startte de Nederlandse Uitgeverij N.V. Succes met een serie zelfhulpboekjes over allerlei nuttige onderwerpen zoals het “Geheim van een lang leven”, “Met succes solliciteren”, “Zoo slaagt een meisje op kantoor” of “Zo slaagt een man”, om er maar een paar te noemen. De boekjes zijn uitgebracht tot 1956 en kostten in het begin 0,25, na de oorlog 0,50 cent. Nummer 191 is uitgegeven in 1948, met een herdruk in 1950.

“Moeder worden”

Tussen 1929-1939 was Frederike Meijboom docente aan de Volksuniversiteit te Rotterdam. Ze gaf daar de cursus ‘Wat elke vrouw moet weten over de ziekenverpleging’. De cursus werd druk bezocht en was een groot succes. Meijboom lardeerde haar lezingen met smeuïge verhalen uit de praktijk van het ziekenhuis, waar ze in 1926 was gestopt. Ook hield ze in deze periode lezingen voor de Radio Volksuniversiteit over ‘De verzorging van den zuigeling’. Deze lezingen zijn door haar gebundeld in het boek “De aanstaande moeder en haar kindje”, waarvan de eerst druk verscheen in 1938, de tweede in 1946 en de derde druk in 1950. Op basis van de tweede druk (1946) heeft Meijboom de tekst voor het Kanarieboekje “Moeder worden” geschreven. Of ze ervoor gevraagd is of het zelf heeft geregeld, is (nog) onbekend. De inhoud van het Kanarieboekje is een verkorte weergave van haar boek “De aanstaande moeder en haar kindje”: de zwangerschap van maand tot maand met de nodige vermaningen.

Nu nog Kanarieboekje no. 166…

Bij mijn onderzoek naar de Kanarieboekjes vond ik nog een titel die over zorg gaat: “Een zieke thuis verzorgen”.  Na enig speurwerk weet ik nu zeker dat dit Kanarieboekje, – dat is no. 166- , ook door Frederike Meijboom is geschreven, in 1942, midden in oorlogstijd. Ik houd me van harte aanbevolen voor (een kopie van) dit exemplaar!