Is Anna Reynvaan de Nederlandse Nightingale?

Jubileum! Vandaag wordt de 25ste Anna Reynvaanlezing gehouden, een jaarlijks feest voor verpleegkundigen. Maar waarom heet deze lezing eigenlijk de Anna Reynvaanlezing? En is het wel terecht om Anna Reynvaan de Nederlandse Nightingale te noemen? Het waren exact deze vragen die de organisatoren van de Anna Reynvaanlezing uit het toenmalige AMC mij meegaven. En of ik, voorafgaand aan de lezing door prof. Joyce Clifford een lezing wilde houden over deze vragen. En zo gebeurde. In aanwezigheid van Prinses Margriet hield ik op 9 juni 1999 in de Lutherse Kerk, waar de eerste Anna Reynvaanlezing toen werd gehouden, de lezing met de titel: ‘Anna Reynvaan, een Nederlandse Nightingale (1844-1920)’.

Om uit te zoeken of Reynvaan terecht de Nederlandse Nightingale mag heten, bekeek ik de bronnen en de literatuur over haar. En eerlijk gezegd was dat geen eenvoudige zoektocht. Wat we weten over deze pionier, bleek vaak overgeschreven en in de loop der tijd aangedikt met anekdotes. Want wat had Anna Reynvaan nu precies bijgedragen aan de modernisering van de verpleging? En vooral, had ze dat alleen gedaan of waren er meer Nederlandse Nightingales? Tenslotte de vraag, kunnen we Reynvaan vergelijken met Nightingale? Staat ze op dezelfde grote hoogte als de Lady with the Lamp? Want ja, hoe gerechtvaardigd is het om deze belangrijke lezing, die nu voor de 25ste keer wordt gehouden, naar Anna Reynvaan te vernoemen?

Een antwoord op deze vragen en meer over de pionier Anna Reynvaan heb ik in 1999 gegeven in deze lezing.